Maca a płodność. Zobacz opinie naukowców

WHO alarmuje: coraz więcej par boryka się z niepłodnością. Niski odsetek urodzeń to problem, który dotyczy niemal wszystkich krajów wysoko rozwiniętych, w tym także Polski. Specjaliści z Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu nazywają niepłodność „chorobą naszych czasów”. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć już nawet co piątej lub co szóstej pary w wieku rozrodczym. 

Radzenie sobie z niepłodnością jest jednym z największych wyzwań współczesności. To długotrwały proces, który może polegać m.in. na stymulowaniu owulacji. 

Czy istnieją naturalne sposoby zwiększające szansę na naturalne zapłodnienie? Poznaj opinie naukowców i osób stosujących korzeń maca.

Skąd się biorą problemy z płodnością?

Problemy z płodnością dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Niepłodność może wynikać z przyczyn medycznych. U kobiet najczęściej są to: choroby tarczycy, zespół policystycznych jajników, endometrioza, mięśniaki macicy i nowotwory. U mężczyzn problemy z płodnością mogą być efektem m.in. chorób jąder i chorób nowotworowych. Wymienione wyżej schorzenia są wskazaniem do konsultacji z lekarzem specjalizującym się w leczeniu niepłodności.

U wielu par nie ma jednak medycznych przeciwwskazań do spłodzenia potomka. Coraz więcej mówi się jednak o wpływie stylu życia na płodność. Głównym wrogiem par starających się o dziecko w XXI wieku jest… stres. Nadmiar kortyzolu we krwi zaburza bowiem gospodarkę hormonalną, u pań negatywnie wpływając na cykl miesiączkowy, a u panów obniżając jakość nasienia. Negatywny wpływ na owulację czy spermatogenezę mają także: zła dieta, używki czy nadmierna masa ciała.

Wspomaganie płodności nie jest jednak „wynalazkiem” naszych czasów. Nasi przodkowie także szukali sposobów na poprawę libido i zdolności rozmnażania się. Obserwowali zwierzęta i przyrodę. Mimo że nie dysponowali naukowymi metodami, udało im się odkryć wiele naturalnych sposobów, których „moc” nie wygasła wraz z nastaniem epoki współczesności.

Czym jest korzeń maca?

Korzeń maca (Lepidium meyenii) to roślina adaptogenna, która w naturalnych warunkach występuje w Ameryce Południowej (głównie na terenie dzisiejszego Peru). Ta dziko żyjąca roślina, znana pod takimi nazwami jak ziele pieprzowe lub maca peruwiańska, od wieków była stosowana w tradycyjnej medycynie ludowej w celu łagodzenia stresu i wspomagania płodności. 

• Więcej informacji o tej wyjątkowej roślinie znajdziesz [w tym artykule].

W jaki sposób korzeń maca wpływa na płodność u kobiet?

Maca peruwiańska należy do grupy adaptogenów. To rośliny, które pomagają organizmowi wrócić do stanu naturalnej równowagi. Korzeń maca reguluje poziom najważniejszych żeńskich hormonów. Mowa oczywiście o estrogenach – kluczowych z punktu widzenia kobiecej płodności. Wydzielanie estrogenów jest uzależnione od fazy cyklu. Do ich syntezy dochodzi głównie w jajnikach.

Estrogeny:

• przygotowują błonę śluzową macicy do zagnieżdżenia się zarodka;

ale także:

• wpływają na wydzielanie łoju (właściwości sebostatyczne);
• wpływają na kobiece libido;
• zapobiegają osteoporozie;
• oddziałują na stan emocjonalny i samopoczucie;
• wpływają na gospodarkę lipidową.

Zbyt niski poziom estrogenów może prowadzić m.in. do zaburzeń cyklu miesiączkowego, a zbyt wysoki – do zatorów i zakrzepów. Jak widzisz, dbanie o prawidłowy poziom estrogenów jest istotne niezależnie od tego, czy aktualnie starasz się o dziecko, czy nie. 

• Na płodność warto więc spojrzeć nieco szerzej, ponieważ hormony odpowiedzialne za zajście w ciążę mają wpływ na funkcjonowanie całego kobiecego organizmu.

Maca a kobieca płodność. Badania naukowe

Maca od wieków była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej jako naturalny afrodyzjak. Zazwyczaj podkreślano jednak znaczenie korzenia we wspomaganiu męskiej płodności. Gdy adaptogenami zainteresowali się naukowcy, postanowili sprawdzić, czy ta wyjątkowa roślina może być stosowana także u kobiet.

Do jakich wniosków doszli?

Jednym z najciekawszych badań wskazujących na wpływ Lepidium meyenii, czyli macy peruwiańskiej, na płodność jest badanie przeprowadzone w 2005 roku na samicach myszy w wieku rozrodczym.

Podstawowym efektem podawania samicom wodnego ekstraktu z macy było zwiększenie liczebności miotu. Ponadto zauważono też wpływ suplementacji na zwiększenie masy macicy u zwierząt z wyciętymi jajnikami. 

Drugim badaniem, na które warto zwrócić uwagę w kontekście płodności, jest badanie z 2014 roku. Tym razem naukowcy przyjrzeli się wpływowi macy na poziom hormonów przysadki mózgowej w fazie przedrujowej u samic szczurów. W tym przypadku sproszkowany korzeń podawano zwierzętom do karmy. Badanie trwało 7 tygodni. Poziom hormonów mierzono za pomocą testów immunoenzymatycznych. 

U szczurów, które przyjmowały macę, zaobserwowano wzrost poziomu LH w surowicy w zakresie 3-30 g maca/kg (zależny od porcji). Odkrycia te potwierdzają sens stosowania korzenia macy w celu zwiększenia płodności i sugerują potencjalny mechanizm molekularny odpowiedzialny za jego działanie.

Warto podkreślić, że LH, czyli hormon luteinizujący lub lutotropina, to hormon produkowany przez przysadkę mózgową także w kobiecym organizmie. Odgrywa szalenie istotną rolę w procesie zapłodnienia. Dzięki niemu pęka pęcherzyk Graafa i dochodzi do owulacji, podczas której jajeczko jest uwalniane do jajowodu. Poziom LH zmienia się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego.

• Badanie poziomu lutropiny to jedno z pierwszych badań, które warto wykonać w przypadku problemów z zajściem w ciążę.

Efekty stosowania macy

Kiedy można oczekiwać pierwszych efektów stosowania macy? Pamiętaj, że wiele zależy od indywidualnej reakcji twojego organizmu. 

Niektóre kobiety czują wzrost poziomu libido i samopoczucia (które też jest istotne w przypadku starań o dziecko), już w pierwszym tygodniu stosowania preparatu z korzeniem macy peruwiańskiej. U innych pań efekty są mniej zauważalne lub trzeba na nie trochę dłużej poczekać. 

Maca a płodność u mężczyzn

A co z panami? Czy oni również mogą przyjmować korzeń maca? Badania pokazują, że maca peruwiańska może wpływać na liczbę oraz ruchliwość plemników, a także libido. 

Źródła:

Gonzales G. F., Ethnobiology and Ethnopharmacology of Lepidium meyenii (Maca), a Plant from the Peruvian Highlands, Evid Based Complement Alternat Med. 2012; 2012: 193496. doi: 10.1155/2012/193496. Epub 2011 Oct 2.

Ana C Ruiz-Luna, Stephanie Salazar, Norma J Aspajo, Julio Rubio, Manuel Gasco, Gustavo F Gonzales, Lepidium meyenii (Maca) increases litter size in normal adult female mice,Reprod Biol Endorinol. 2005; 3: 16, doi: 10.1186/1477-7827-3-16.

Fumiaki Uchiyama, Tamaki Jikyo, Ryosuke Takeda, Misato Ogata, Lepidium meyenii (Maca) enhances the serum levels of luteinising hormone in female rats, J Ethnopharmacol 2014 Feb 3;151(2):897-902. doi: 10.1016/j.jep.2013.11.058. Epub 2013 Dec 11.

Informacje zawarte na blogu nie powinny być wykorzystywane lub traktowane jako porada medyczna.