Różeniec górski – działanie, właściwości i przeciwwskazania

Różeniec górski (rhodiola rosea) to roślina o silnych właściwościach adaptogennych. Jest znana człowiekowi od stuleci. Początkowo była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ludowej przez mieszkańców trudno dostępnych rejonów Azji. Dziś różeniec górski jest przedmiotem badań naukowców z całego świata, którzy szukają naturalnych metod wspierania równowagi psychicznej i emocjonalnej stabilności w obliczu narastającego stresu. 

Co to jest różeniec górski (rhodiola rosea)?

Różeniec górski (rhodiola rosea) to roślina z rodziny gruboszowatych. W warunkach naturalnych występuje w górach Europy, Azji i Ameryki Północnej. Można spotkać ją także w Polsce, m.in. na terenie Karkonoskiego i Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Różeniec górski znany jest pod wieloma nazwami. Do najpopularniejszych należą: "korzeń alpejski", „różany korzeń” i "złoty korzeń". Nazwy ludowe nawiązują do klimatu, w którym rośnie krzew, wyglądu rośliny w czasie kwitnienia (kwiaty różeńca górskiego mają charakterystyczną żółtą barwę) oraz zapachu wydzielającego się po przecięciu kłączy, przypominającego zapach kwiatu róży. Krzew jest w pełni mrozoodporny i przystosowany do bytowania w trudnych warunkach atmosferycznych. Wzrastanie w arktycznym klimacie na obszarze okołobiegunowym wpłynęło na wykształcenie przez roślinę zdolności adaptogennych.

Różeniec górski to niski krzew, który osiąga wysokość do 40 cm. Liście są grube i mięsiste. Ich cechą charakterystyczną jest sinozielony kolor i warstwa wosku, która sprawia, że wydają się tłuste. Roślina jest przystosowana do wzrastania w trudnych warunkach. Surowcem zielarskim jest kłącze wraz z korzeniami. 

Różeniec górski – jak działa i jakie są jego właściwości?

Złoty korzeń od wieków jest wykorzystywany w medycynie naturalnej.  O właściwościach różeńca górskiego mówiono na długo przed tym, zanim roślina została na nowo „odkryta” w laboratorium.

Kłącze i korzenie rhodiola rosea zawierają wiele składników aktywnych. Są to przede wszystkim: rozawiny, flawonoidy i polifenole. 

Różeniec górski należy do grupy adaptogenów, czyli surowców pochodzenia roślinnego, które wykazują specyficzny wpływ zarówno na ciało, jak i umysł. Wspiera zdolności adaptacyjne organizmu, nie zaburzając jego normalnego funkcjonowania i nie prowadzi do uzależnienia.

Różeniec górski najczęściej wykorzystywany jest w walce z takimi dolegliwościami jak:

• przewlekły stres;
• chroniczne zmęczenie;
• bezsenność;
• brak energii;
• problemy z koncentracją. 

Rhodiola rosea wspomaga funkcje poznawcze poprzez redukcję ogólnego poziomu zmęczenia.

Różeniec górski – czy wykazuje skutki uboczne? Przeciwwskazania do stosowania

Różeniec górski jest jednym z najpopularniejszych i najlepiej przebadanych adaptogenów. Tak jak inne rośliny z tej grupy jest nietoksyczny. To znaczy, że, stosowany w sposób prawidłowy nie powinien wywoływać negatywnych skutków ubocznych. 

Należy pamiętać, że różeniec górski jest dość silnym ziołem. Każdy organizm może więc reagować na niego nieco inaczej. Dla większości ludzi bezpieczną i dającą efekty dawką jest maksymalnie 1500 mg dziennie. Zbyt wysokie dawki mogą powodować niepożądane reakcje. 

Przy nadmiernym stosowaniu różeńca mogą wystąpić takie skutki uboczne jak: 

• suchość w ustach;
• podwyższone ciśnienie krwi;
• zawroty głowy;
• nasilone stany lękowe;
• łagodne i umiarkowane dolegliwości ze strony układu pokarmowego, m.in. bóle brzucha czy biegunka. 

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych należy ograniczyć stosowanie preparatu. Nie zaleca się stosowania ekstraktu w godzinach wieczornych. Istnieje ryzyko, że spowoduje to problemy ze snem. 

Ekstraktu z różeńca górskiego nie należy stosować z lekami antydepresyjnymi. Przeciwwskazaniem do przyjmowania jest także ciąża i laktacja. Różeniec górski, tak jak inne adaptogeny, to preparat przeznaczony dla osób powyżej 18. roku życia.

Różeniec górski – jaki wybrać?

Różeniec górski jest dostępny na rynku w wielu postaciach – tabletek, kapsułek, proszku do przygotowania odwaru i ekstraktu wodno-alkoholowego. Postać surowca wpływa nie tylko na cenę preparatu, ale przede wszystkim skuteczność. Gdy mówimy o skuteczności, mamy na myśli przede wszystkim jakość surowca i przyswajalność. 

Najlepiej przyswajalną formą jest ekstrakt wodno-alkoholowy. Etanol pełni w tym układzie funkcję naturalnego konserwantu. Dzięki temu nie ma potrzeby stosowania innych, zbędnych, a czasem nawet toksycznych, dodatków. Ekstrakcja to metoda, która pozwala wydobyć wszystkie najcenniejsze składniki z surowca. 

Kiedy można zauważyć pierwsze efekty stosowania preparatu ze złotym korzeniem? Wiele zależy od indywidualnej reakcji organizmu. W przypadku stosowania adaptogenów, tak jak innych suplementów diety, najważniejsza jest regularność. U jednych pierwsze efekty mogą pojawić się już w ciągu pierwszej doby od rozpoczęcia kuracji, u innych w ciągu kilku dni. U większości osób pierwsze efekty powinny pojawić się maksymalnie do 30 dni. Istnieje niewielka grupa osób, które są odporne na działanie niektórych adaptogenów – u nich efekty będą znikome lub niezauważalne. 

Różeniec górski wspiera utrzymanie prawidłowego poziomu energii w ciągu dnia. Dlatego ostatnią porcję preparatu najlepiej przyjąć do godziny 15:00. 

Ekstrakt z różeńca górskiego można stosować przez długi okres. Pamiętaj, że po 6 miesiącach należy zrobić miesiąc przerwy.

Różeniec Górski – dla kogo?

• dla osób aktywnych fizycznie i zawodowych sportowców;
• dla osób, które są narażone na działanie różnego rodzaju stresorów (zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym);
• dla osób, które mają problem z pamięcią lub koncentracją;
• dla osób o obniżonym samopoczuciu;
• dla osób, które są na diecie redukcyjnej.

Różeniec górski a odchudzanie

Zdrowe odchudzanie to proces długotrwały. Kluczowe znaczenie mają: odpowiednia podaż kalorii oraz aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności. Wsparciem w procesie utraty tkanki tłuszczowej mogą być także naturalne suplementy. Należy jednak pamiętać, że nigdy nie powinny być stosowane jako zamiennik zróżnicowanej diety. 

Czy warto stosować preparaty z różeńcem górskim podczas odchudzania? Chroniczny stres zaburza równowagę hormonalną w organizmie, co wpływa na nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej. Ekstrakt z różeńca górskiego reguluje poziomu kortyzolu we krwi. Preparat z rhodiola rosea może więc być wsparciem w procesie odchudzania. Pamiętaj jednak, że nie wykona pracy za ciebie. 

Różeniec górski na zmęczenie i obniżony nastrój

Różeniec górski pomaga w radzeniu sobie ze stresem emocjonalnym. Regularne stosowanie preparatu wspomaga pracę całego układu nerwowego.

Korzeń arktyczny jest bogaty w związki fenolowe, w tym rozawiny, które regulują syntezę endorfin, dopaminy i serotoniny, jednocześnie pozytywnie wpływając na poziom kortyzolu, który bywa nazywany hormonem stresu.

Badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Kalifornii (UCLA), dowiodły, że codzienna suplementacja przez dorosłych (w wieku 34-55 lat), u których zdiagnozowano stany lękowe, 340 mg wyciągu z różeńca górskiego znacząco wpłynęła na poprawę ich stanu.

Różeniec górski dla sportowców

Różeniec górski to jeden z ulubionych suplementów diety osób aktywnych fizycznie. Dlaczego? Ekstrakt z korzenia rhodiola rosea wspiera pracę układu krwionośnego, dotleniając i odżywiając komórki organizmu, co przekłada się na lepsze wyniki sportowe. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że preparaty z różeńcem nie są traktowane jako substancje dopingujące i mogą być bezpiecznie stosowane także przez osoby, które biorą udział w zawodach sportowych. Aktywność fizyczna wpływa na wydzielanie się adrenaliny i noradrenaliny. Ćwiczenia o dużej intensywności mogą podnosić poziom kortyzolu we krwi. Stosowanie preparatów z różeńcem górskim może pomóc w niwelowaniu skutków ubocznych treningów.

Informacje zawarte na blogu nie powinny być wykorzystywane lub traktowane jako porada medyczna.