Shatavari – jakie ma działanie i właściwości?

Shatavari to roślina uznawana za dar stworzony przez Naturę specjalnie dla kobiet. Pierwsze wzmianki o jej użyciu sięgają czasów przed naszą erą i do dziś zajmuje ważne miejsce w ajurwedzie – starożytnej medycynie pochodzącej z Indii.

Czym jest Shatavari?

Co to jest shatavari (asparagus racemosus)?

Shatavari (łac. Asparagus racemosus) to rodzaj szparagu, który rośnie na terenie Indii, Himalajów i Sri Lanki.

Indyjska nazwa tłumaczy się jako “mająca sto korzeni”, “remedium na sto chorób”, a metaforycznie – “mająca stu mężów”. Zawdzięcza ten przydomek swoim wyjątkowym właściwościom wspierającym żeńską płodność. 

Przez swój regulujący wpływ na hormony żeńskie wspiera układ rozrodczy, ale również pozytywnie wpływa na libido i sprawność seksualną. Według legendy kobieta spożywająca Shatavari miała zyskiwać wystarczającą siłę seksualną aby zaspokoić potrzeby stu mężów.

Główne składniki aktywne

Wyjątkowe działanie roślina zawdzięcza przede wszystkim takim składnikom jak:

• fitoekdysteroidy – główne substancje aktywne, odpowiedzialne za adaptogenne działanie rośliny
• charakterystyczne saponiny steroidowe, zwane potocznie “szatawarynami”
• alkaloidy, śluzy roślinne, oligosacharydy, izoflawony
• sterole takie jak sitosterol (w korzeniach)
• flawonoidy, takie jak rutyna i kwercetyna (w owocach i kwiatach)

Korzeń jest bogaty również w inne cenne mikroskładniki, m. in. miedź, cynk, wapń, potas, magnez czy selen. Jest też dobrym źródłem witamin A i C oraz zdrowych kwasów tłuszczowych.

Co mówią badania na temat stosowania shatavari?

Shatavari od wielu lat jest przedmiotem zainteresowania naukowców z całego świata. Istnieje wiele badań (spora część jest dostępna za darmo w Internecie), które potwierdzają dobroczynne właściwości rośliny na organizmy ludzi i zwierząt. Dzięki temu dziś możemy potwierdzić to, co nasi przodkowie odczuwali jedynie na poziomie empirycznym. Badania nad shatavari wciąż trwają i są coraz bardziej zaawansowane. Wszystko po to, aby jak najlepiej poznać możliwości wykorzystania tej rośliny we wspieraniu organizmu, który mierzy się z różnego rodzaju dolegliwościami, m.in. ze strony układu hormonalnego czy pokarmowego.

Shatavari – jakie ma działanie i właściwości?

Wspomaganie układu pokarmowego

Współczesna nauka potwierdza tradycyjne zastosowania Shatavari, w tym wszechstronne wsparcie dla układu pokarmowego.

W badaniach na szczurach dowiedziono, że terapia tym ziołem sprawdza się w schorzeniach trawiennych. Po zastosowaniu doustnego ekstraktu wykazano jej normalizujący efekt bez względu na charakter zaburzeń _[1]. Inne badania dowiodły, że znacząco pomaga w łagodzeniu objawów wrzodów układu pokarmowego _{[2, 3, 4, 5]} oraz zapobiega ich powstawaniu _[6].

Shatavari można jednak stosować również profilaktycznie. Ekstrakt z tej rośliny znacząco usprawnia procesy trawienne u osób zdrowych, m. in. regulując perystaltykę jelit _[7]. Oprócz tego łagodzi takie dolegliwości jak zgaga, biegunka, niestrawności, czy zespół jelita drażliwego oraz stany zapalne układu pokarmowego.

Substancje aktywne zawarte w shatavari naturalnie regulują pracę organizmu – “wykrywają” nieprawidłowości i przywracają jego funkcjonowanie do równowagi, co przekłada się na holistyczne wsparcie układu pokarmowego… I nie tylko.

Wpływ na odporność, działanie przeciwzapalne

Roślina wykazuje także silne działanie proodpornościowe. W przypadku zakażeń bakteryjnych, ekstrakt z shatavari wspiera produkcję przeciwciał przez organizm _{[6, 8]}

Działanie antyoksydacyjne jest również istotne dla wzmocnienia ogólnej odporności organizmu. Wykazano, że roślina ta bogata jest w przeciwutleniacze. Napięcie tego rodzaju, które wiąże się z nadmiarem wolnych rodników w organizmie, spowodowane jest głównie przez różnorodne czynniki stresowe, którym podlegamy zwłaszcza w obliczu współczesnego tempa życia. Stres w działalności zawodowej, zmęczenie fizyczne czy niedobór snu to przykłady najlepiej nam wszystkim znanych zjawisk obciążających organizm w życiu codziennym.

Główne antyoksydanty obecne w shatavari to racemofuran, asparagina A oraz racemozol. Redukując stres oksydacyjny pozytywnie wpływają na naturalną odporność organizmu przeciwko chorobom. _[9]. 

Shatavari to wszechstronny środek. W przypadku infekcji układu oddechowego, dowiedziono nawet jej działania przeciwkaszlowego _[10].

Wsparcie kobiecych funkcji seksualnych i wszechstronna roślina dla kobiet

Atrybutem wyróżniającym shatavari na tle innych adaptogenów znanych z medycyny tradycyjnej jest jej działanie pod względem seksualnym. W Indiach roślina ta stosowana jest jako naturalny afrodyzjak, dedykowany specjalnie dla kobiet.

Ponadto stosuje się ją jako naturalny środek tonizujący dla kobiet. Ma niezwykle korzystny wpływ na wiele aspektów funkcjonowania hormonów żeńskich: sprawdza się jako wsparcie w terapii żeńskiej niepłodności, pozytywnie wpływa na libido, zapobiega stanom zapalnym organów płciowych. 

Ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie macicy, np. może łagodzić skurcze macicy _[11] – dzięki czemu jego działanie doceniają kobiety, dla których okres menstruacji wiąże się z dużym bólem. 

Regulacyjne działanie shatavari na żeńskie hormony płciowe ma charakter wyjątkowo holistyczny – wspomaga wiele funkcji układu rozrodczego oraz związanych z nim procesów. Wspomaga zatem nie tylko funkcje określonych organów, ale również m. in. łagodzi nieprzyjemne kobiece dolegliwości, takie jak stres, irytację i wahania nastroju związane z miesiączkowaniem.

Dla kobiet karmiących i po ciąży

Zioło shatavari idealnie sprawdza się w tym intensywnym okresie życia kobiety.

👉O jego pozytywnym wpływie na laktację można przeczytać więcej [TUTAJ].

Naturalnym zjawiskiem po porodzie jest gwałtowny spadek estrogenów, które przez cały okres ciąży utrzymywały się na bardzo wysokim poziomie. Niestety to właśnie ten fizjologiczny spadek odpowiada za zjawisko intensywnego wypadania włosów, którego doświadcza większość kobiet. Zawartość fitoestrogenów w ziele shatavari zapobiega temu spadkowi i może przyczyniać się do ograniczenia wypadania. 

Dla kobiet w ciąży – tylko pod okiem profesjonalisty

Shatavari jest źródłem mikroelementów niezwykle istotnych dla zdrowego przebiegu ciąży. Należą do nich m. in.:

• kwas foliowy, który jest kluczowym składnikiem niezbędnym do prawidłowego rozwoju płodu w ciele matki.
• glutation – jeden z antyoksydantów szczególnie pożytecznych w okresie ciąży, chroniący przed stresem i chorobami
• inulina – substancja regulująca skład flory jelitowej oraz działanie dolnego traktu pokarmowego, znacząco wpływa też na ogólny stan zdrowia
• wapń – znany wszystkim ważny budulec kości, fundamentalny dla prawidłowego rozwoju płodu
• witaminy C, E, B6  oraz K – wspierają naturalną odporność organizmu matki i dziecka

Uwaga! Ze względu na działanie rozkurczowe zioło to może wywołać przedwczesny poród. Dlatego kobietom w ciąży poleca się konsultację ze specjalistą przed podjęciem decyzji o przyjmowaniu suplementów opartych na shatavari. Aby uniknąć wszelkich ewentualnych skutków ubocznych bardzo istotne jest optymalne przyjmowanie suplementu. 

Shatavari a menopauza – wsparcie układu hormonalnego w okresie przekwitania

Czy ta roślina jest przeznaczona jedynie dla kobiet, które miesiączkują albo starają się o potomstwo? Zdecydowanie nie. Idealnie sprawdzi się w okresie menopauzy, kiedy zachodzą liczne zmiany w układzie hormonalnym. 

Dzięki zawartości naturalnych fitoestrogenów i właściwościom regulującym suplementacja tym ziołem pozwala uregulować poziom hormonów. Tym samym znacznie zmniejsza dokuczliwe symptomy, takie jak uderzenia gorąca, kołatanie serca czy zaburzenia nastroju.

Pozytywny wpływ na poziom stresu i nastrój

Stres jest istotnym czynnikiem w funkcjonowaniu wszystkich układów zdrowego organizmu. W krytycznych okolicznościach, mogących zagrażać naszemu życiu, ma on za zadanie zmobilizować nasze siły. Jednak czynniki stresowe otaczające nas we współczesnym świecie rzadko zagrażają w poważnym stopniu naszemu życiu, a organizm może reagować na nie w sposób nieproporcjonalny do ich znaczenia. 

Ekstrakt z shatavari reguluje poziom kortyzolu (hormonu stresu), produkowanego nadmiernie w warunkach napięcia psychicznego i fizycznego oraz oddziałuje przeciwzapalnie. Wspomaga w ten sposób naturalną odporność i zdolności regeneracyjne _[12]. 

W medycynie ajurwedyjskiej shatavari stosuje się jako środek na złagodzenie stanów przygnębienia i wahań nastroju. _[13]. 

Inne właściwości

Shatavari wykazuje nie tylko pozytywny wpływ na układ płciowy, ale holistycznie wspiera działanie całego organizmu. Dlatego też korzyści ze stosowania shatavari jest znacznie więcej. Zaobserwowano na przykład, że:

• reguluje wydzielanie insuliny – hormonu odpowiedzialnego za normowanie poziomu cukru we krwi _[14],
• może redukować koncentrację minerałów, w wyniku której powstają kamienie nerkowe _[16].

Wyciąg z korzenia Shatavari – stosowanie. Kiedy efekty?

Podobnie jak w przypadku innych adaptogenów, w składzie Shatavari występują nie tylko fitoekdysteroidy (substancje bezpośrednio wywołujące adaptogenne działanie rośliny), ale również szereg innych mikroelementów, działających jako aktywatory tych pierwszych. Oznacza to, że wyekstrahowane chemicznie elementy nie wykazują takiego działania, jak naturalna mieszanka zawarta w roślinie. Najefektywniejszą metodą zachowania wszystkich mikroelementów zawartych w korzeniu shatavari jest ekstrakcja wodno-alkoholowa.

Zioło to dobrze współgra z korzeniem maca.

Kiedy pojawią się efekty? Jeśli jesteś osobą wrażliwą na działanie ziół oraz innych substancji, prawdopodobnie bardzo szybko, nawet po pierwszych dniach stosowania. Jeśli twój organizm jest mniej wrażliwy, pierwsze efekty poczujesz nieco później. Pamiętaj, aby w początkowym okresie stosowania adaptogenu wsłuchać się w swój organizm i dać sobie czas. Ogromne znaczenie ma regularność.

Dla kogo shatavari?

W medycynie ajurwedyjskiej shatavari jest klasycznym ziołem kobiecym. Oznacza to, że jej prozdrowotne właściwości są najkorzystniejsze i najlepiej przystosowane do wspierania żeńskiego układu hormonalnego i płciowego.

Shatavari polecana jest kobietom, które doświadczają dolegliwości związanych z seksualnością i płodnością, takich jak problemy z zajściem w ciążę, niskie libido czy choroby endokrynologiczne. Oprócz tego roślina jest również dobrym środkiem profilaktycznym, gdyż jej działanie kompleksowo reguluje funkcjonowanie układu rozrodczego i hormonalnego u kobiet. Wzmacnia także odporność organizmu.

Shatavari powinny zatem zażywać nie tylko kobiety zmagające się ze specyficznymi schorzeniami – jej zastosowanie jest równie korzystne dla osób zdrowych, chcących np. złagodzić nieprzyjemne dolegliwości związane z miesiączkowaniem czy menopauzą lub też w naturalny sposób wesprzeć organizm w okresie ciąży, napięcia emocjonalnego czy wysiłku fizycznego.

Czy shatavari wykazuje skutki uboczne? Przeciwwskazania

Shatavari należy do grupy roślin adaptogennych, czyli takich, które nie wykazują skutków ubocznych i nie prowadzą do uzależnienia.

Przeciwwskazaniem do stosowania shatavari jest alergia na szparagi. Preparatów z tą rośliną nie powinny stosować także kobiety w ciąży.

Aby uniknąć przyjęcia zbyt dużej porcji, zawsze należy stosować preparat zgodnie z zaleceniami. Należy jednak pamiętać, że każdy organizm ma inną wrażliwość na rośliny adaptogenne.

• Jeśli czujesz, że efekty są zbyt mocne, zmniejsz porcję adaptogenu. Potrzebujesz więcej wskazówek dotyczących stosowania? Napisz do nas!

Informacje zawarte na blogu nie powinny być wykorzystywane lub traktowane jako porada medyczna.