Adaptogeny – mit czy fakt? Najważniejsze opinie

Główny cel naukowców w ostatnich latach?

Redukcja stresu. Prowadzi on do wystąpienia tak wielu chorób, że staje się głównym zagrożeniem dla zdrowia. Dlatego w ostatnich latach możesz zaobserwować wzrost zainteresowania adaptogenami. 

Rośliny doskonale znane w medycynie ajurwedyjskiej są też coraz częściej stosowane jako uzupełnienie terapii farmakologicznej w medycynie konwencjonalnej. Czy współczesna nauka jest w stanie potwierdzić ich skuteczność?  Poznaj opinie naukowców i osób stosujących adaptogeny na co dzień.

Adaptogeny – podstawowa klasyfikacja 

Nie każda roślina wykorzystywana w suplementach diety może zostać nazwana adaptogenem. Aby mogła zostać zaliczona do tego grona, musi spełnić określone warunki. 

Przede wszystkim: nietoksyczności. Rośliny adaptogenne nie mogą zawierać substancji powodujących uzależnienie. Ich stosowanie nie może powodować skutków ubocznych zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. To odróżnia je od konwencjonalnych stymulantów, takich jak kofeina czy amfetamina, które przy długotrwałym stosowaniu mogą powodować silne uzależnienie. 

Brak skutków ubocznych to nie wszystko. Aby zioła zostały uznane za adaptogeny, muszą zapewniać niespecyficzną reakcję organizmu na stres i wpływać na niego w sposób normalizujący. Powyższa klasyfikacja świadczy o wadze, jaką naukowcy przykładają do ziół adaptogennych.

Dlaczego adaptogeny? Opinie naukowców nie pozostawiają wątpliwości

Dlaczego adaptogeny stają się tak popularne, a nie na przykład algi albo czystek? Powodów jest kilka. 

W ostatnich latach przybyło nam sporo powodów do stresu. O ile nie żyjesz w głębi buszu, w całkowitym odcięciu od innych ludzi i wiadomości ze świata, to wiesz, o czym mowa. 😉 

Konsekwencje, które łatwo zaobserwować u siebie i najbliższych to o m.in. silne emocje, chroniczny lęk utrudniający racjonalne myślenie, smutek, przytłoczenie, bezradność, apatia i przewlekły stres. U niektórych osób napięcie emocjonalne jest tak silne, że utrudnia normalne funkcjonowanie. 

Naukowcy doskonale zdają sobie sprawę z tego, jak wielkim zagrożeniem dla człowieka jest stres i choroby z nim związane. Dlatego są to zagadnienia, które znajdują się w centrum ich zainteresowania. Mają także świadomość, że substancje stosowane w leczeniu chronicznego stresu i chorób z nim związanych mogą wywoływać negatywne skutki uboczne. Dlatego prace nad adaptogenami, czyli roślinami o działaniu nietoksycznym i nieuzależniającym, mają tak wielkie znaczenie.

Czy badania potwierdzają skuteczność adaptogenów?

O skuteczności adaptogenów były przekonane ludy zamieszkujące przed wiekami tereny dzisiejszych Chin, Indii czy Iranu (mimo że nie dysponowano wówczas zaawansowanymi metodami naukowymi). „Magiczne” rośliny były przeznaczone wyłącznie dla osób, które pełniły najwyższe funkcje w społeczności. W niektórych kręgach były uznawane za święte. 

Dziś już nikt nie mówi o „magiii” adaptogenów czy efekcie placebo. Wiemy, że to, co naszym przodkom udało się zaobserwować wyłącznie na podstawie badań empirycznych, ma potwierdzenie w nauce. 

Pierwsze badania nad adaptogenami zaczęły się w 1943 roku. W latach 50. XX wieku badania naukowe nad roślinami adaptogennymi znacznie przyspieszyły. Przebadano niemal 4000 roślin, spośród których 12 wykazywało właściwości przystosowawcze. Adaptogeny testowali zawodowi sportowcy, robotnicy, olimpijczycy, a nawet astronauci.

Równolegle prace nad adaptogenami prowadziły inne jednostki naukowe. Do dziś trwają wzmożone prace, które zaowocowały publikacją tysięcy artykułów na ten temat. Współcześnie źródłem sprawdzonych informacji o adaptogenach jest m.in. międzynarodowa baza badań naukowych PubMed, do której dostęp ma każdy użytkownik internetu.

Adaptogeny – opinie badaczy

Choć coraz więcej wiemy o ziołach adaptogennych i ich działaniu na organizm ludzki, prace nad tymi substancjami wciąż trwają i stają się coraz bardziej zaawansowane. 

Co mówi nauka? Adaptogeny odgrywają rolę modyfikatorów stresu. Regulują homeostazę zarówno na poziomie komórkowym, jak i ogólnoustrojowym. Przywracają organizm do stanu naturalnej równowagi.

Opinie specjalistów są przychylne. Badania naukowe potwierdzają bowiem, że stosowanie ziół adaptogennych jest uzasadnione nie tylko w chorobach związanych ze stresem i starzeniem się, ale również w konkretnych schorzeniach (np. problemy ze stawami, insulinooporność).

Obecnie badania nad ziołami adaptogennymi idą w kierunku odkrywania nowych kombinacji. Naukowcy koncentrują się na poszukiwaniu efektów synergicznych, chcąc znaleźć jeszcze więcej możliwości stosowania adaptogenów w farmakologii.

Informacje zawarte na stronie nie powinny być wykorzystywane lub traktowane jako porada medyczna.